Várnjárga
Várnjárga lea dálkkádatrádjeguovlu vuolleárktalaš duoddara, váriid ja subárktalaš vuvddiid gaskka.
Dát kompleaksa ekovuogádagat addá áidnalunddot vejolašvuođaid dutkamii mii háliida duođaštit davviguovlluid liegganeami váikkuhusaid ja gávnnahit mo sáhttá seailluhit arktalaš šlájaid ja ekovuogádagaid boahtteáigái.
Kárta olgeš bealde čájeha šaddodatbuvttadeami Várnjárggas, mađi seavdnjadit ruoná guovlu lea dađi eanet šattolaš. Sevdnjes guovllut čájehit guovlluid main lea vuovdi.
Stuora oasit Várnjárggas leat davábealde dahje nuorttabealde polára vuovderáji ja gullet dalle árktalaš dálkkádatsonii.
Njárgga siskkimus, alimus osiin, 400-600 mehtera meara bajábealde, lea šaddanáigodat nu oanehaš ja substráhtas nu olu čievra ja geađggit (juovva) ahte eanádat sulastahttá polárasáttoábi. Dáppe gávdno báikkuid agibeaiduollu.
Dán garra eanadagas leat muhtun árktalaš šaddošlájaid eallineavttut – áidna báikin Norgga nannámis. Dat lea girona ja állaha ruoktu. Maiddái ruksesmerkejuvvon šlájat nugo njálla ja jievjaskuolfi orrot dan galbma siskkimus Várnjárggas.
Skuolfi juovas Várnjárggas.
Govva: Rolf A. Ims
Állat juovas Várnjárggas.
Govva: Geir Vie
Njálla juovas Várnjárggas.
Govva: Geir Vie
Várnjárgga siseatnamis golggiidit olu jogat main leat šattolaš máddodagat buot min golmma luossaguliin mat mannet merrii – dápmot, rávdu ja luossa.
Johkalegiin šaddet olu eanet šattut go daid šattohis birrasiin.
Dan dihte lea olu dan biologalaš girjáivuođas – maiddái resursašlájat nu go luopmánat, bohccot, ealggat, njoammilat ja rievssahat dakkár habitáhtaid lahka go jekkiid, gittiid ja sieđgarođuid Várnjárgga čázádagaid mielde.
Loga eanet johkalegiid girjáivuođa birra duottarsuovkka vuolde.
Bižus luomejeakkis.
Govva: Geir Vie
Ealggamiessi jeakkis.
Govva: Geir Vie
Bohccot šattolaš sieđgarođus.
Govva: Geir Vie
Šattolaš eanan johkaleagis.
Govva: Geir Vie
Suovvejohvuopmi ja Ánnejohka
Suovvejohvuomi ja Ánnejoga njuoskaguovllut Unjárgga ja Čáhcesullo suohkaniin leat "intensiiva guovllut" COAT bearráigeahččandoaimmaide oarjjabealde Várnjárgga. Dát guovlu addá buriid vejolašvuođaid gozihit dálkkádaga ja ekovuogádaga iešguđet allodagas.
Mii iskat guovlluid soahkevuvddiid rittu lahka šattolaš gittiid bokte gos leat sieđgarođut stuora ja unna jogažiid mielde vuollugis báikkiin badjelebbui (gitta 400 mmb.) dakkár sajiide gos lea unnán šaddodat ja gos muohta láve guhká orrut.
COAT lea ásahan 3 dálkestašuvnna mat gokčet dán allodatgradieantta. Skoarrojohka gieddestašuvdna, mii huksejuvvui 2019:s, lea COAT-dutkiid bása dán guovllu doaimmain.
Suovvejohvuomi ordda bajábealde leat mii áidon muhtun lágan šaddošlájaid doallan dihte bohccuid ja eará šaddoborriid eret.
Nu mii beassat dutkat movt guohtuneallit váikkuhit šaddodahkii duoddaris.
Govva: Jan Erik Knutsen
Suovvejohvuomi njuoskkadatguovllu duoddaris
leat sihke šattohis eatnamat ja šattolaš
guovllut sieđgarođuiguin.
Govva: Rolf A. Ims
Stuorraveadji ja Dávatjohka
Stuorraveadji ja Dávatjohka Čáhcesullos, Báhcavuona ja Várggát suohkaniin leat oktiibuot COAT dárkundoaimmaid “intensiivaguovlu” nuorttabealde Várnjárggas. Goappašat sajiin leat eanas areálat Várnjárgga álbmotmeahci siskkobealde.
Goziheapmi dáhpáhuvvá máŋgga allodagas, vuovddis, šattolaš gittiin ja čáhcegáttiin sieđgarođuin vákkiid vuolde, gitta njárbes eatnamiidda, juovaide ja jasaide mat leat badjel 400 mmb. COAT lea ásahan 4 dálkestašuvnna mat gokčet allagradieantta dáid guovlluin. COAT-dutkit atnet Hube-bartta vuođđun iežaset doaimmaide Stuorraveajis ja Dávatjogas. Dát lea okta dain boares linnjábarttain Várnjárggas maid COAT gieskat lea ođasmahttán nu ahte dat doaibmá bures dutkanstašuvdnan.
Loga eambbo COAT infrastruktuvrra birra
Loga eambbo min dálkestašuvnnaid birra
Loga eambbo min dutkanstašuvnnaid birra
Bajimusas Stuorraveajis leat eatnamat
main eai leat nu olu šattut.
Govva: Rolf A. Ims
Vuolimusas Stuorraveajis leat šattolaš
eatnamat sieđgarođuiguin.
Govva: Rolf A. Ims
Dávatjogas lea hui šattolaš, muhto eai leat sieđgarođut.
Govva: Rolf A. Ims